co-creatie – viviane's Blog

In het logje je eigen weg gaan – 03 van 8 juni 2016 schreef ik een pantoum en een spiegelelfje naar aanleiding van een boeiend gesprek met een tafelgenoot tijdens een lunch in de tuin van Alix – table et jardin d’Amis te Gent.

Omdat ik tijdens dit gesprek geboeid raakte door de workshops die hij als kunstenaar begeleidt, bleef ik verder via mail in contact. Gisteren had ik in mijn agenda mijn kunstenaarsafspraakje in het S.M.A.K. gepland; ik schreef mij in als deelnemer om de Idiosyncratische machine van kunstenaar Kristof Van Gestel mee in actie te zetten. De Idio … wat? hoor ik je denken. Het was voor mij verrijkend om gisteren een lezing van de kunstenaar bij te wonen die een en ander voor mij verduidelijkte vooraleer ik deelnam aan de workshop in de namiddag.

Kunstenaar Kristof Van Gestel nodigt je als bezoeker uit om mee te stappen in zijn vormgenererende teken- en knipmachine die hij de afgelopen jaren ontwikkelde.

Vertrekkend vanuit de tussenruimtes die alledaagse objecten creëren, ontstaan door een systematisch samenspel in verschillende stappen onverwachte en abstracte vormen. Door actief deel te nemen aan dit creatieproces eigen je je deze methode op een speelse en actieve manier toe. Vanuit die intense ervaring ga je vanzelf stilstaan bij begrippen zoals toeval en keuze, eigenheid en gemeenschappelijkheid, actie en reflectie, proces en product en de rol en de betekenis van kunst.

Dit project is de laatste stap van de kunstenaarsresidentie die Van Gestel in januari 2016 in S.M.A.K. opstartte. Tijdens deze periode zette hij o.a. met verschillende teams van S.M.A.K. deze machine op punt. Deze ervaringsgerichte introductie in het werk van de kunstenaar maakt deel uit van Knowing by Doing, een platform voor participatieve kunstprojecten dat Van Gestel binnen zijn onderzoek aan KASK/School of Arts van HoGent oprichtte.

Vanuit zijn sculpturale achtergrond scherpte Kristof Van Gestel (°1976, Turnhout) zijn gevoel aan voor proces, intuïtie, toeval en restruimte. Als onderdeel van zijn oeuvre ontwikkelt hij creatiemodellen waarbij zijn publiek hierrond actief ervaringen kan opdoen. Een model wordt hier tijdens workshops in werking gezet: de Idiosyncratische Machine (IM).

De IM (sinds 2011) is een teken- en knipmachine die vormen genereert volgens een door de kunstenaar opgelegde reeks instructies. Deelnemers tekenen alledaagse voorwerpen op papier af. Vervolgens worden tussenruimtes omlijnd, overgezet en uitgeknipt. Daarbij spelen niet alleen de instructies een rol maar ook individuele keuzes, toeval en dialoog.

Cruciaal is dat de IM als kunstwerk eerder een proces toont dan een product. Bovendien valt de ‘machine’ onder collectief auteurschap. De vormen die eruit ontstaan worden door Van Gestel immers in samenwerking met zijn publiek gecreëerd. In deze ruimte stapelt het restmateriaal van de workshops zich op. Zo functioneert de IM hier niet enkel als ‘machine’ of methode. Ze verschijnt als een totaalinstallatie die het verloop van het werkproces en de relatie tussen de kunstenaar, deelnemers en kijkers materialiseert.

Een tweede ruimte wordt door Van Gestel ingericht met artistieke uitwerkingen van het restmateriaal van de IM. Zo eigent hij zich de ‘machine’ en haar resultaten opnieuw toe, iets waartoe hij ook andere kunstenaars en deelnemers uitnodigt. Dit onderstreept het meerduidige en evolutieve karakter van de IM als ervaring, vormentaal, methode, concept, instructie en participatie- en reflectieproces.

Ik vind deze Idiosyncratische Machine een schitterend initiatief dat ondertussen op heel veel domeinen heeft geleid tot een enorme co creatie én naar nog meer co creatie leidt in de geest van de quotes die ik op de muur kon lezen. De inhoud van mijn volgend kunstenaarsafspraakje is mij al bekend!